12 lipca jest Dniem Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej – święta państwowego, które obchodzimy od 2018 roku.

Zostało ustanowione dla upamiętnienia patriotycznej postawy mieszkańców wsi podczas II wojny światowej i ogromu poniesionych przez nich ofiar.

Wystarczy przypomnieć, że w ponad 800 miejscowościach doszło wtedy do pacyfikacji całych wsi. Aż 84 wsie zniszczono całkowicie lub prawie w całości, a ludność wymordowano.

Wiele wsi pacyfikowano wielokrotnie. Historycy potwierdzili, że hitlerowcy represjonowali ponad 10 tysięcy wsi na ziemiach polskich, dopuszczając się niewyobrażalnej masakry ludności cywilnej.

Prawie każda wieś została dotknięta tragedią.

Pamięć o ofiarach poniesionych przez mieszkańców polskich wsi jest naszym obowiązkiem.

Delegacja Muzeum Niepodległości w dniu 12 lipca 2025 roku zapali symboliczny znicz pod pomnikiem Drzewa Pawiackiego.

W załączeniu przedstawiamy okolicznościowy list Władysława Kosiniaka – Kamysza – Prezesa Polskiego Stronnictwa Ludowego.